Hvaljen
neka je Allah, Gospodar svih svjetova, Jedan i Jedini, a salavat i selam neka
su na najboljeg roba i posljednjeg poslanika Muhammeda, njegovu časnu porodicu
i sve plemenite ashabe.
Od zapostavljenih
sunneta prilikom dženaze (ukopa) jeste skidanje obuće pri hodanju izemđu kaburova.
Bešir b. Hasasije,
radijallahu anhu, prenosi da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, ugledao
čovjeka kako prolazi između kaburova u nanulama (sandalama), pa ga je dozvao rekavši
mu: "O, ti koji si obukao nanule od štavljene (goveđe) kože, skini svoje
nanule!" Čovjek ga je pogledao, pa kada je prepoznao da mu se obratio Allahov
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, odmah ih je skinuo i bacio.
Bilježe ga
Ahmed, Ebu Davud, Nesa'i, Ibn Madže i dr., i hadis je sahih (autentičan) po Hakimu,
Zehebiju, Ibn Hadžeru, a hasen (dobar) po Ahmedu b. Hanbelu I Neveviju, Allah
im se smilovao.
Hafiz Ibn
Hadžer el-Askalani, rhm, je rekao: "Ovaj hadis je dokaz da je pokuđeno hodati
između kaburova u nanulama..." (Fethul-Bari, 3/160)
Pojedini učenjaci
smatraju da se zabrana odnosi samo na one koji nose ovu vrstu obuće (tj. kvalitetnu,
skupocjenu i sl.), jer postiču na oholost i samouzdizanje, ali to je neprihvatljivo,
jer je vjerodostojno preneseno da je Allahov Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem,
nosio istu vrstu sandala – kao što je zabilježio Buhari (br. 166) od Ibn Omera,
radijallahu anhuma.
Također, neki
kažu da se zabrana odnosi samo na tog čovjeka, jer su njegove sandale bile nečiste,
ali i to je odbačeno i laž na Allaha i Njegovog Poslanika, sallallahu alejhi ve
sellem, kao što je rekao imam Ibn Hazm, rhm. (Vidjeti: El-Muhalla,
5/137)
Šejh Albani,
rhm, povodom toga kaže: "Ono što je najbliže istini jeste da je to zabranjeno
kao vid iskazivanja poštovanja prema stanovnicima kaburova." (Ahkamul-džena'iz,
str. 253)
Imam Ebu Davud,
rhm, je rekao: "Vidio sam imama Ahmeda kada bi pratio dženazu i približio se
mezarju da bi skinuo svoju obuću." (El-Mesa'il, str. 158)
Vidjeti detaljnije:
Ahkamul-dženaiz od šejha Albanija, str. 252-253.
Međutim,
bitno je napomenuti da se iz spomenutog izuzimaju osobe koje imaju šerijatsko opravdanje,
kao bolesnik, ili onaj koji se boji bolesti (radi hladnoće I td.), ili onaj koji
ima određenu mahanu I sl., ili je nemoguće hodati između kaburova zbog trnja,
blata i sl., a Allah, dželle šanuh, najbolje zna.
Amir I.
Smajić
Medina,
18. rebi'us-sani, 1436 god.